Agnieszki Duczmal

Czapki z głów panowie! Oto kobieta!

Kluczowymi punktami w karierze młodej dyrygentki były Międzynarodowy Konkurs Dyrygencki Fundacji Herberta von Karajana (1975) oraz odbywające się rok później - Międzynarodowe Spotkania Młodych Orkiestr w Berlinie Zachodnim. Wydarzenia te otworzyły drzwi do kariery i wielkiego świata. Na konkursie Agnieszka Duczmal i jej zespół otrzymali wyróżnienie:

„To niezapomniane przeżycie. Weszłam do szóstki, która dotarła do finału, i jedna osoba musiała odpaść. Finał odbywał się z orkiestrą Filharmonii Berlińskiej, a wtedy nie wolno było kobietom grać w tej orkiestrze; nigdy też kobieta nią nie dyrygowała. Tymczasem matka jednego z koncertmistrzów orkiestry Westdeutsche Rundfunk, którą dyrygowaliśmy w poprzednich etapach, spytała mnie, czy mam strój koncertowy i czy będę miała gdzie mieszkać podczas finałów, bo orkiestra typuje do pierwszej nagrody albo Greka, albo mnie. Po długich obradach jury ogłosiło wyniki. Moje nazwisko nie padło. Wszyscy krzyknęli: „Das ist Schweinerei!”, i otoczyli mnie okazując oburzenie – muzycy z orkiestry, a także moi konkurenci. To było niesamowite przeżycie. Dr Stresemann, intendent Filharmoników Berlińskich i przewodniczący jury, powiedział, że to i tak nadzwyczajne zwycięstwo, pobiłam 65 mężczyzn i powinnam być dumna. [Batuta rodzaju żeńskiego, Polityka - nr 45 (2679) z dnia 8.11.2008]:

Po sukcesie konkursu Duczmal ponownie zjawiła się w Berlinie. Tym razem uzyskała odznaczenie bardziej prestiżowe – srebrny medal Międzynarodowych Spotkań Młodych Orkiestr w Berlinie Zachodnim. Nie to jednak dyrygentka uznała za najważniejsze osiągnięcie owego wydarzenia:

„Zdobyliśmy Srebrny Medal Karajana. Maestro przyszedł na naszą próbę. Zaczęliśmy już grać, kiedy wszedł z całą świtą i usiadł na widowni. I nie wiem, czy zrobiłam wtedy dobrze, czy źle – po prostu graliśmy dalej. Nie przerwałam próby, tylko prowadziłam ją do samego końca. Jego pochwała była dla nas i dla mnie największym zaszczytem”. [Batuta rodzaju żeńskiego, Polityka - nr 45 (2679) z dnia 8.11.2008]:

Agnieszka Duczmal stała się cenionym artystą na arenie międzynarodowej. Dostrzeżona została również i we własnym kraju. Po berlińskim festiwalu młodzieżowych orkiestr ówczesny szef radia i telewizji w Poznaniu - Zbigniew Napierała zaproponował objęcie orkiestry kameralnej przez Radiokomitet. Tak się zaczął zawodowy etap zespołu Agnieszki Duczmal. Muzycy zadeklarowali przynależność do orkiestry- można uczyć w szkołach, grywać solo, w triach, kwartetach, ale nie w innych orkiestrach. A zatem od 1977 roku widniała oficjalna nazwa: Orkiestra Kameralna Polskiego Radia i Telewizji, później zaś -  Orkiestra Kameralna Polskiego Radia Amadeus pod dyrekcją Agnieszki Duczmal.

Zespół odbywa tournées po całym świecie goszcząc na najważniejszych salach koncertowych: La Scala w Mediolanie, Musikverein w Wiedniu, Gewandhaus w Lipsku, Queen Elizabeth Hall w Londynie, Filharmonia Berlińska, The Symphony Hall w Osace, Opera Concert Hall w Tokyo i wielu wielu innych. Duczmal i orkiestra Amadeus współpracowali z rozgłośniami radiowymi (polskimi, niemieckimi, belgijskimi, angielskimi, kanadyjskimi, meksykańskimi i japońskimi) oraz telewizją w Polsce, Francji, Meksyku i Japonii. Muzycy nagrali blisko 46 płyt, zarejestrowali 112 koncertów i programów muzycznych dla Telewizji Polskiej. Orkiestra Kameralna Polskiego Radia Amadeus bierze udział w prawykonaniach m.in pierwsze światowe nagranie Wariacji Goldbergowskich Johanna Sebastiana Bacha w transkrypcji na orkiestrę kameralną Józefa Kofflera. Duczmal dokonała również wielu transkrypcji dla swojej orkiestry - Obrazki z wystawy Modesta Musorgskiego oraz utworów kameralnych Johannesa Brahmsa, Claude’a Debussy’ego, Franza Schuberta.

Dorobek artystyczny zespołu Agnieszki Duczmal jest imponujący. Wszystko dzięki ogromowi pracy i zaangażowania muzyków, również osobowości liderki. „Jestem orkiestrą radiową” mawia śmiało dyrygentka. Ale o tym już w kolejnej odsłonie.

Cdn!

Justyna Stabryn

Fot. Anna Kaczmarz